Heersers & Mensen
1. Ofschoon wij niemand toestaan zich met politiek te bemoeien, toch zullen we de rapporten en voorstellen aan de regering aanmoedigen, die een verbetering van de toestand van het volk betreffen. Op deze wijze zullen wij de misstanden onder of de ideeën van onze onderdanen leren kennen. De laatste zullen wij dan uitvoeren of afwijzen op een manier, die het onverstand van de bedenkers van deze ideeën in het licht zal stellen.
2. Opstanden zijn niets anders dan het blaffen van een kleine hond tegen een olifant. Is een regering, niet alleen met betrekking tot haar politie, maar ook in sociaal opzicht goed georganiseerd, dan blaft de hond alleen tegen de olifant, omdat hij diens sterkte niet kent. Het is voldoende door een voorbeeld de betekenis van deze sterkte te bewijzen en de hond zal direct ophouden te blaffen en met de staart kwispelen, zodra hij de olifant ziet.
3. Om de politieke misdadiger de schijn van de held te ontnemen zullen wij hem op dezelfde beklaagdenbank zetten als dieven, moordenaars of andere gemene misdadigers. Dan zal de openbare mening beide categorieën van misdadigers in haar voorstellingswereld met elkander verwarren en met dezelfde verachting behandelen.
4. Wij hebben ons moeite getroost – en ik geloof met succes – om de bevolking er van af te houden politieke misdadigers op deze manier te behandelen. Met deze bedoeling hebben wij door de pers, door openbare redevoeringen en door goed samengestelde leerboeken de geschiedenis van het martelaarschap – dat de oproerlingen om zo te zeggen voor het publiek welzijn op zich genomen hebben – geprezen. Deze lofzang heeft de aanhangers van het liberalisme vermeerderd en duizenden mensen in de rijen van onze kudde gebracht.
Lees ook Protocol 20 – Financieel programma